ABC o football3 w szkole to wprowadzenie, które ma na celu zapoznanie nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej z metodą football3, którą mogą wdrażać podczas swojej codziennej pracy.
Spis treści
- Wprowadzenie do football3 w szkole
- Multimedialna prezentacja o football3 w szkole
- Zasady gry, przyznawanie punktów, celebracje
- Mediator football3
1. wprowadzenie do football3 w szkole
w naturalny i komplementarny sposób uzupełnia ideę football3. Ma pomóc w zaspokajaniu potrzeb konkretnej grupy odbiorców: nauczycielek edukacji wczesnoszkolnej, dzieci w wieku 7-9 lat oraz środowiska szkolnego w którym wszyscy na co dzień funkcjonują. Pośrednie oddziaływane metody wykracza poza mury szkolne, wchodząc w interakcje ze społecznością lokalną i rodzicami. Postaramy się pokazać kluczowe elementy i założenia w sposób przystępny oraz zrozumiały. Chcemy by liczba pedagogów i dzieci, które choć raz zetknęły się z football3 była coraz większa a sama metoda była twórczo rozwijana i dopasowywana do potrzeb konkretnych lokalnych społeczności. Football3 to nieco zmieniona piłka nożna, gdzie mecz składa się z trzech części: dyskusji przed grą, faktycznej rozgrywki oraz dyskusji podsumowującej. Nie ma tu sędziego – uczestnicy muszą wypracować zasady na początku, zespoły przyznają sobie supermoce zaś zawodnicy ustalają sporne kwestie w drodze mediacji. Co ważne chłopcy i dziewczyny grają razem i rozwijają kompetencje społeczne tj. empatia, szacunek, chęć niesienia pomocy, współpraca, radość, koleżeństwo, uczciwość, optymizm, umiejętność prowadzenia konstruktywnego dialogu.
2. Multimedialna prezentacja o football3 w szkole
3. Zasady gry, celebracja, super MOCe, przyznawanie punktów
W drużynach różnej płci gracze wspólnie decydują o zasadach przed meczem. Po nim zastanawiają się nad zachowaniem swoim i przeciwników przyznając punkty za gole i grę fair play. Gra odbywa się bez sędziów dlatego gracze muszą nauczyć się jak poprzez dialog i kompromis samodzielnie rozwiązywać konflikty i sporne sytuacje. Dzielimy je na reguły stałe i otwarte. Najłatwiej ująć zasady w formie tabelarycznej:
Zasady stałe
- wspólna gra dziewczynek i chłopców;
- gra na małe bramki;
- gra na małej przestrzeni;
- gra bez sędziów, ale z mediatorami;
- gra bez fauli, bez wulgaryzmów;
- gra z szacunkiem do przeciwnika ;
- przed i po meczu drużyny podają sobie ręce;
- ważne jest włączenie wszystkich zawodników i zawodniczek podczas wszystkich trzech części gry;
- gra bez bramkarzy;
- nie ma gry na spalone;
- wspólna celebracja po rozegranym meczu.
Zasady otwarte
- są ustalane i wybierane podczas każdej dyskusji przedmeczowej;
- wyboru zasad dokonują gracze dwóch drużyny biorących udział w meczu;
- każda drużyna ma do wyboru jedną zasadę otwartą, a jedną zasadę otwartą wybierają obie drużyny wspólnie;
- drużyny ustalają i wybierają wspólną celebrację po rozegranym meczu;
- mediatorzy mogą zaprezentować przykładowy katalog zasad, jest on otwarty i można go również uzupełniać dzięki kreatywności uczestników.
Przykłady zasad otwartych ukierunkowanych wprost na supermoce można zobrazować w poniższy sposób. Niemniej są to tylko propozycje i od potrzeb a także pomysłowości graczy i nauczycieli zależy ich wybór. Zachęcamy do pełnej kreatywności i testowania w tym zakresie.
| Szacunek: używanie podczas meczu tylko ładnych zwrotów, nacisk na używanie ładnych zwrotów – np. czy mógłbyś podać mi piłkę, dziękuję, przepraszam, proszę, obowiązkowo przybijamy “piątkę” strzelcowi gola drużyny przeciwnej. | Empatia: po jednym graczu w każdej drużynie ma zawiązane oczy szalikiem, gra odbywa się w ciszy, dzieci komunikują się nie używając głosu. | Równość: dzieci podczas meczu nie biegają, ale grają będąc na tzw. “raczkach” aby każdy miał równą możliwość uczestnictwa w meczu, zaś przed strzeleniem bramki każdy zawodnik musi dotknąć piłki | Pomaganie: dzieci grają w parach, mają przywiązane nogi, muszą grać w ten sposób i pomagać sobie podczas gry. |
| Odpowiedzialność: podajemy i strzelamy tylko lewą lub prawą nogą, zaliczamy drużynie bramkę dopiero jeśli wszystkie dzieci w drużynie dotkną piłkę. | Komunikacja: gra odbywa się w ciszy, dzieci muszą komunikować się za pomocą gestów, drużyny mogą w czasie meczu używać tylko 3 słów i muszą wybrać znaczenie tych słów podczas meczu. | Uczciwość: bramki można strzelić np. tylko głową lub lewą nogą żeby zdobyć bramkę, drużyna musi wymienić minimum pięć podań i głośno je liczyć. | Współpraca: dzieci grają mecz trzymając się za ręca (chłopiec i dziewczyna), gra powinna być prowadzoną z taką ilością podań, aby każdy zawodnik mógł dotknąć piłki. |
Celebracja
to także ważna część gry w football3. Podczas dyskusji przed meczem obie drużyny mogą wybrać swoją celebrację, którą będą wykonywać wspólnie po zakończeniu meczu tak by go wspólnie uczcić i świętować rywalizację w duchu fair-play. Im bardziej nietypowo, im więcej osób zaangażowanych w taką „cieszynkę”… tym lepiej. Przykład? Taniec z rękami w górze, podrzucanie zdobywców bramek, udawanie ulubionego zwierzęcia czy gest nawiązujący do superbohatrera – tu znów pełną przestrzeń do własnej inwencji mają uczestnicy.
Jak liczymy punkty?
Na szczęście nie jest to zajęcie bardzo skomplikowane i czasochłonne. Główna oś podziału punktów uwzględniających zdobywanie i przyznawanie supermocy najważniejszą sprawą jest trzymanie się dwóch reguł:
| a) każda drużyna po meczu przyznaje przeciwnej drużynie super moc (wybór musi zostać uzasadniony); | b) mediator po meczu przyznaje obu drużynom super moce (także uzasadniając wybór). |
4. Mediator football3
Przechodząc płynnie do opisu tej kluczowej dla metody football3 postaci, warto podkreślić, że w szkole, najczęściej tę rolę odgrywa nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej, ale w ramach wolontariatu szkolnego można próbować powierzyć te zadania uczniom klas starszych – z korzyścią dla obu stron. A czasem warto zaryzykować i poprosić o pomoc…rodzica. Mediator musi pozostać przez cały czas neutralny, wykazywać się dużą cierpliwością i brakiem osądzania podczas dyskusji z graczami. Aktywna obserwacja, słuchanie uczestników, entuzjazm, szukanie rozwiązań problemów, dobra organizacja i samodyscyplina to kolejny zestaw cech z palety dobrego mediatora. To na nim spoczywa obowiązek ale i przywilej prowadzenia i moderowania całego procesu. Dla niego gra zaczyna się na długo przed „pierwszym gwizdkiem”. Przygotowanie przestrzeni do gry, zapewnienie piłek czy innych kolorów koszulek/znaczników, wybranie tematu lekcji wokół której stosowana będzie metoda football3. Wreszcie ustalenie wspólnie z dziećmi zasad gry a także przyznawanie supermocy.
Przygotowanie i przeprowadzenie dyskusji przed meczem to podstawa udanej gry (na lekcjach football3 w szkole – odbywa się to w innym bloku przed blokiem poświęconym WFowi). To wtedy mediator zbiera drużyny by zainicjować otwartą rozmowę na temat lekcji – na przykład o empatii – tak by drużyny ustaliły zasady otwarte meczu. Mediator stara się zaangażować wszystkich uczestników w dyskusję oraz wybór otwartych zasad, które będą obowiązywać w czasie gry. Zasady trzeba spisać w formularzu meczowym. Mediator przypomina uczestnikom, że mecze należą do graczy. To oni są sędziami i decydują o faulach, rzutach wolnych i bramkach. To od nich zależy przestrzeganie zasad, tak by mecze były rozgrywane uczciwie. Mediator jest obok, wspiera ten proces i zapisuje rezultaty. Mediator interweniuje tylko gdy jest to naprawdę konieczne.
Podczas pomeczowej dyskusji, stanowiącej trzecią część meczu, mediatorzy dbają o to by gracze zastanowili się nad swoim zachowaniem i ocenili reakcje przeciwnika. Zespoły omawiają mecz i jego kluczowe momenty, a każda drużyna jest proszona o przyznanie punktów fair play lub super mocy rywalom. Każda decyzja musi być uzasadniona i precyzyjnie zakomunikowana. Czas na dyskusję nie jest limitowany, można ją przeprowadzić także w sali lekcyjnej a na zakończenie trzeba pogratulować obu zespołom.
Dołącz do nas!
Zostań mediatorem football3!
Dowiedz się więcej -> Zostań mediatorem football3 – z football3 – odkrywamy superMOCe
